Muğla’nın Ortaca ilçesindeki İztuzu kumsalında, bu sezon nesli tükenme tehlikesi altındaki caretta carettaların yuva sayısında artış olacağı öngörülüyor.
Caretta carettaların en önemli yumurtlama alanları arasında yer alan kumsala nisanda gelmeye başlayan caretta carettalar, çiftleşme, yuvalama ve kuluçka dönemi olmak üzere bölgede yaklaşık 5 ay geçiriyor.
Sahilde önlemler alarak deniz kaplumbağalarını gözetim altında tutan Deniz Kaplumbağaları Araştırma Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezi (DEKAMER) görevlileri, geçen yıl aynı dönemde 40’a yakın yuva tespit edilen kumsalda şu ana kadar 50’yi aşkın caretta caretta yuvası belirledi.
DEKAMER Müdür Yardımcısı Dr. Doğan Sözbilen, AA muhabirine, bu yıl Akdeniz’deki ilk yuvanın İztuzu’nda tespit edildiği söyledi.
Deniz kaplumbağalarının kumsallara yuva yapmaya devam ettiğini belirten Sözbilen, çalışmaların Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğünün yaptırdığı projelerle yürütüldüğünü kaydetti.
“Son 10 senede yuva sayısında ciddi artış kaydedildi”
Geçen sene yuva sayısının düşüş gösterdiğini dile getiren Sözbilen, şunları anlattı:
“Her sene doğal süreç içerisinde deniz kaplumbağası yuva sayısının aynı olmasını beklemiyoruz. Ondan öncesinde çok yüksek, rekor yılı yaşadık. Geçtiğimiz yıl kaplumbağalar birazcık dinlenmek için farklı beslenme bölgelerine yöneldi. Tüm Akdeniz’de benzer şeyi gördük. Bu yıl İztuzu’nda, geçtiğimiz seneye göre biraz daha yüksek yuva sayısına ulaşabiliriz.”
Sözbilen, 2020 ve 2021’de 750 yuva bandını aşarak rekor sayıda yuvaya ulaştıklarını, geçen sezon ise İztuzu’nun 438 yuvaya ev sahipliği yaptığını ve yaklaşık 12 bin yavrunun mavi sularla buluştuğunu hatırlattı.
Caretta carettaların neslinin devamı için bölgede yaklaşık 30 yıl önce başlayan çalışmalarla önemli yol alındığını vurgulayan Sözbilen, özellikle son 10 senede yuva sayısında ciddi artış kaydedildiğini vurguladı.
“Takip cihazı taktığımız kaplumbağaları uydudan izliyoruz”
Deniz kaplumbağalarının iki-üç yılda bir yuva yaptığına dikkati çeken Sözbilen, şu bilgileri verdi:
“Kaplumbağa yuva yapmak için zamanı gelince aynı kumsala gelir. Göç ile diğer süreçlerde harcadığı enerjiyi tekrar toparlaması gerekiyor. Yakın mesafedeki hayvanlar bunu daha sık gerçekleştirebiliyor mu? Tabii bunu anlayabilmemiz lazım. O yüzden yine bakanlığımızın desteğiyle iki izleme çalışması yaptık. Takip cihazı taktığımız kaplumbağaları uydudan izlemeye devam ediyoruz.”
Sözbilen, izleme faaliyetlerinin yaptıkları koruma çalışmalarının bir parçası olduğunu anlatarak, şöyle devam etti:
“Gelen bireyler nerelere gidiyor? Bunları çok iyi anlamak gerekiyor. Verileri yeterli seviyede topladıktan sonra ‘Evet sayımız gerçekten arttı.’ diyebiliriz çünkü dünyada farklı örnekleri var. Çok hızlı artan popülasyonun çok hızlı düştüğü de görülüyor. Koruma çalışmalarının devamı önemli. Bakanlığımızın da desteği bu anlamda önemli.”
Doğan Sözbilen, insanların yuvalama kumsallarındaki düzenlemelere uyduğu sürece kaplumbağaların sağlıklı şekilde yuva yapabileceğini ifade etti.
